Văn Miếu – Quốc Tử Giám không chỉ là trường đại học đầu tiên của nước ta mà còn như một ngọn nến luôn rực cháy, thắp sáng truyền thống hiếu học của người Việt. Đến nơi đây bạn dường như được tiếp thêm động lực từ những bảng vàng rực rỡ của ông cha, nạp vào nguồn năng lượng tràn đầy để vững tin trong hành trình nỗ lực học tập và khám phá tri thức nhân loại.
Quần thể di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám hiện tại nằm trong khuôn viên rộng 54331 m2, bao gồm nhiều công trình kiến trúc nhỏ khác nhau. Bao bọc khuôn viên là những bức gạch vồ. Trải qua nhiều tu sửa, quần thể di tích này bao gồm Hồ Văn, Văn Miếu môn, Đại Trung môn, Khuê Văn Các, giếng Thiên Quang, bia tiến sĩ, Đại Thành môn, nhà Thái Học.
Các khu tham quan ở Văn Miếu Quốc Tử Giám
Cổng chính Văn Miếu xây kiểu Tam quan, trên có 3 chữ “Văn Miếu Môn” kiểu chữ Hán cổ xưa. Văn Miếu có tường bao quanh xây bằng gạch. Bên trong cũng có những bức tường ngăn ra làm 5 khu, mỗi khu vực đều có tường ngăn cách và cổng qua lại
Khu thứ nhất: Bắt đầu với cổng chính Văn Miếu Môn đi đến cổng Đại Trung Môn, hai bên có cửa nhỏ là Thành Đức Môn và Đạt Tài Môn.
Khu thứ hai (Thành đạt): qua Đại trung môn là một con đường chạy thẳng đến Khuê Văn Các - một công trình kiến trúc độc đáo là biểu tượng của lịch sử Hà Nội. Bạn sẽ ấn tượng với không gian nơi này.
Khu thứ ba - Giếng Thiên Quang và khu vườn bia Tiến sĩ. Đi qua Khuê Văn Các du khách sẽ nhìn thấy khuôn viên giếng Thiên Quang và khu vườn bia Tiến sĩ. Nét mềm mại của cửa tròn Khuê Văn Các tượng trưng cho trời, nét cứng rắng của giếng Thiên Quang vuông tượng trưng cho đất. Tạo nên sự hài hòa trời đất, của phong thủy tạo nên điểm độc đáo cho Quốc Tử Giám.
Khu thứ tư là Đại Thành môn - khu điện thờ. Cửa Đại Thành mở đầu cho khu vực chính của di tích, nơi thờ Khổng Tử, Chu Công, Tứ Phối, Thất thập nhị hiền,.. Khi bước qua cửa Đại Thành là tới một sân rộng lát gạch Bát Tràng gọi là sân Đại Bái. Hai bên là hai dãy nhà, Tả Vu và Hữu Vu, tạo thành cụm kiến trúc chữ U.
Khu thứ 5 - Đền Khải Thánh. Là khu Thái Học - trường đại học quốc gia đầu tiên của Việt Nam gồm các công trình kiến trúc chính là Tiền đường, Hậu đường, Tả vu, Hữu vu, nhà chuông, nhà trống được xây dựng trên nền đất xưa của trường Quốc Tử Giám.